Oszacowanie ewapotranspiracji terenów znajdujących się w strefie bezpośredniego oddziaływania małych zbiorników wodnych krajobrazu rolniczego

ewapotranspiracja, ewaporacja, zbiornik wodny

W pracy podjęto próbę oszacowania parowania z powierzchni zbiorników wodnych o różnej wielkości oraz ewapotranspiracji rzeczywistej z terenów bezpośrednio do nich przyległych. Szacunkowe obliczenia wykonano dla zbiorników o kształcie okrągłym i o powierzchni 100, 1000, 10000 i 100000 m2. Przyjęto, że tereny tworzące strefę bezpośredniego oddziaływania zbiornika na poziom wód gruntowych, uwilgotnienie gleb, a zarazem na wielkość ewapotranspiracji rzeczywistej znajdują się w odległości 100 m od brzegów zbiornika. Parowanie z wolnej powierzchni wodnej wyznaczono ze wzoru Iwanowa. Ewapotranspirację rzeczywistą (ETR) z terenów otaczających zbiornik wyliczono korzystając z Modelu Bilansu Cieplnego (MBC), który opracowano w Katedrze Agrometeorologii Akademii Rolniczej w Poznaniu. Rozpatrując kompleks zbiornik wodny-tereny do niego przyległe o łącznym zasięgu 100 m od brzegów zbiornika, okazuje się, że im większa powierzchnia całkowita takiego układu tym większy jest udział parowania ze zbiornika w stosunku do parowania całkowitego. ETR analizowanych powierzchni jest ściśle uzależnione od przebiegu średnich miesięcznych wartości niedosytu. Im większy niedosyt i większa powierzchnia ewaporacyjna, tym większa wartość ETR powierzchni o większych rozmiarach w stosunku do powierzchni o rozmiarach mniejszych. Co więcej, im większe rozmiary zbiorników wodnych (a zarazem całej powierzchni ewaporacyjnej), tym bardziej ETR analizowanych powierzchni zbliża się do parowania samego zbiornika wodnego.