Frequency of occurrence and depth of snow cover in Poland

The study was based on daily (24 hr) depths of snow cover encompassing the periods from November to March over the years 1960/61-2009/10, collected at 40 IMGW meteorological stations, excluding mountainous regions. The essential description of temporal and spatial distribution of number of days with snow cover, including the cover with depth of at least 5 cm, and also the average depth of snow cover on the days of its occurrence, was carried out for winter months (XII-II). It was determined that over the greater area of the country snow cover lingers for 30-60 days, but only in 50-70% cases its depth exceeds 5 cm. The average depth of snow cover on the days of its occurrence ranges from 8 to 18 cm. January and February are characterised by similar numbers of days with snow cover; in February, however, its average depth in eastern regions of the country is slightly greater. During calendar winter the most snowy is the third decade of January, whereas the average depths of snow cover in the days of its lingering are the greatest in the third decade of February and also in the first ten days of March. Geographical distribution of days with snow cover and its average depth confirms severity of thermal conditions increasing from the west to the east, both in the whole winter season and in particular months. During the 50-year period of 1960/61-2009/10 a slight downward tendency of occurrence frequency and depth of snow cover is visible, but the changes are mostly insignificant. Downward trend in the number of days with snow cover, statistically significant at the level of α = 0.05, occurred mainly in December and January, whereas with snow cover exceeding 5 cm – almost only in December. A statistically significant role of atmospheric circulation, reflected by the values of NAO index, was shown in shaping variability of all the analysed features of the snow cover. Atmospheric circulation explains, depending on the region of the country, ca. 40-50% variability of days with snow cover, from 30 to 40% variability of days with snow cover exceeding 5 cm, and 25-30% changes of average snow cover depth on the days of its occurrence. The highest determination indexes, expressing the role of circulation conditions in explaining the variability of occurrence frequency and depth of snow cover between the years, were tested for January and February, and significantly lower – for December.

METADATA IN OTHER LANGUAGES:

Polish

Częstość występowania i grubość pokrywy śnieżnej w Polsce

liczba dni, grubość, rozkład przestrzenny, wskaźnik NAO, współczynnki determinacji

Podstawę opracowania stanowiły dobowe grubości pokrywy śnieżnej od listopada do marca w latach 1960/61-2009/10 z 40 stacji meteorologicznych IMGW, z wyłączeniem obszarów górskich. Zasadniczą charakterystykę czasowego i przestrzennego rozkładu liczby dni z pokrywą śnieżną, w tym o grubości co najmniej 5 cm, a także przeciętnej grubości pokrywy śnieżnej w dniach jej występowania, przeprowadzono dla miesięcy kalendarzowej zimy (XII-II). Stwierdzono, że na przeważającym obszarze kraju pokrywa śnieżna zalega w 30 do 60 dniach, ale tylko w około 50-70% przypadków jej grubość przekracza 5 cm. Natomiast przeciętna grubość pokrywy śnieżnej w dniach jej zalegania kształtuje się od 8 do 18 cm. Styczeń i luty charakteryzują się zbliżoną liczbą dni z pokrywą śnieżną, jednak w lutym jej przeciętna grubość we wschodnich rejonach kraju jest nieco większa. W okresie kalendarzowej zimy najbardziej śnieżną jest trzecia dekada stycznia, podczas gdy przeciętnie największe grubości pokrywy w dniach jej zalegania notuje się w trzeciej dekadzie lutego, ale także jeszcze w pierwszej dekadzie marca. Geograficzny rozkład liczby dni z pokrywą oraz jej przeciętne grubości potwierdzają rosnącą z zachodu na wschód surowość warunków termicznych, zarówno w całym okresie zimowym, jak i w poszczególnych miesiącach. W pięćdziesięcioleciu 1960/61-2009/10 zaznacza się niewielka tendencja spadkowa częstości występowania oraz grubości pokrywy śnieżnej, ale zmiany są na ogół nieistotne. Spadkowy trend liczby dni z pokrywą śnieżną, statystycznie istotny na poziomie α = 0,05, nastąpił przede wszystkim w grudniu i w styczniu, natomiast z pokrywą o grubości ponad 5 cm – niemal wyłącznie w grudniu. Wykazano statystycznie istotną rolę cyrkulacji atmosferycznej, odzwierciedloną wartościami indeksu NAO, w kształtowaniu zmienności wszystkich analizowanych cech pokrywy śnieżnej. Cyrkulacja atmosferyczna wyjaśnia, w zależności od rejonu kraju, od około 40 do 50% zmienności dni z pokrywą śnieżną, od 30 do 40% – zmienności dni z pokrywą ponad 5 cm i od 25 do 30% – zmian przeciętnej grubości w dniach jej zalegania. Największe współczynniki determinacji, wyrażające rolę warunków cyrkulacyjnych w wyjaśnianiu międzyrocznej zmienności częstości występowania oraz grubości pokrywy śnieżnej, wytestowano w styczniu i w lutym, wyraźnie mniejsze – w grudniu.

Submit your paper

Information for Authors

eISSN:	2300-6730
ISSN:	1234-4125