Struktura wierzchniej warstwy składowiska wapna poflotacyjnego rekultywowanego osadem ściekowym

okrywa bezglebowa, struktura, analiza obrazu, Rekultywacja

Przeprowadzone badania miały na celu określenie możliwości wykorzystania komunalnych osadów ściekowych (w formie mazistej) do regeneracji struktury materiału zalegającego na wypełnionym i poddanym rekultywacji składowisku wapna poflotacyjnego. Doświadczenie objęło pięć obiektów-poletek (A, B, C, D i E) poddanych rekultywacji oraz obiekt F – obszar zdewastowany nierekultywowany, położony w pobliżu pola doświadczalnego. Na każde poletko została naniesiona mieszanka wapna poflotacyjnego, gleby naturalnej i osadu ściekowego (w dawce 100, 200, 300, 400 i 500 m³ha^–1, odpowiednio dla poletek A-E). Na całym obszarze objętym eksperymentem założono trwały użytek zielony, wysiewając w tym celu mieszankę traw łąkowych. Próbki glebowe o zachowanej strukturze pobrano w roku 1996 z poszczególnych obiektów - poletek. w płaszczyźnie pionowej z warstwy 2-10 cm, do metalowych pudelek o wymiarach 9x8x4 cm. Następnie wykonano zgłady jednostronne i ich płaszczyzny zarejestrowano za pomocą skanera i wydrukowano w 256 odcieniach szarości. Obrazy zgładów stanowiły podstawę do opisu struktury pobranych próbek. Obiekt F charakteryzował się strukturą nieagregatową, rozdzielnocząstkową, z niewielkim udziałem porów drugiego rzędu typu spękań i całkowitym brakiem biogennych wydrążeń . We wszystkich rekultywowanych obiektach (A-E), niezależnie od zastosowanej dawki osadu ściekowego mazistego, udział materiału organicznego był wyraźnie widoczny. Wniesiony osad odróżniał się od materiału mineralnego ciemną barwą. Nie zauważono tendencji do agregacji masy glebowej (rekultywowanego materiału), a porów drugiego rzędu było bardzo mało. Można to tłumaczyć zbyt krótkim, bo tylko dwuletnim, okresem, który upłynął od wniesienia osadu ściekowego i założenia na tym obszarze trwałego użytku zielonego, do pobierania próbek.