Wpływ terminu siewu na plonowanie i wartość odżywczą ziela bazylii pospolitej (Ocimum basilicum L.)

bazylia pospolita, Plon, sucha masa, kwas L-askorbinowy, cukry ogółem, cukry redukujące

Bazylia pospolita (Ocimum basilicum L.) jest rośliną jednoroczną, z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), której świeże i suszone ziele stosowane jest w przemyśle kosmetycznym, farmakologicznym, perfumeryjnym oraz w gastronomii. Jako gatunek pochodzący z klimatu ciepłego ma wysokie wymagania termiczne. Zapobiegając działaniu niskiej temperatury, szczególnie w okresie wiosennych przymrozków, bazylię pospolitą uprawia się z rozsady, jednak należy ustalić optymalny termin wysiewu nasion, dla uzyskania odpowiedniej jakości i wielkości plonu surowca przyprawowego. W tym celu w latach 2010-2012 przeprowadzono doświadczenie polowe w układzie losowanych podbloków w trzech powtórzeniach. W szklarni wysiano nasiona czterech ekotypów bazylii pospolitej (zielonolistnej, czerwonolistnej, cynamonowej oraz cytrynowej) w dwóch terminach (30 marca i 14 kwietnia). Badaniu poddano plon świeżego i suchego ziela bazylii pospolitej, a następnie przeprowadzono ocenę składu chemicznego świeżego surowca przyprawowego, określając w nim zawartość: suchej masy, kwasu L-askorbinowego, cukrów ogółem i redukujących. Analizując wyniki badań wykazano, że uprawiane ekotypy Ocimum basilicum L. istotnie różnicowały wielkość plonu oraz skład ziela. Największym średnim plonem w toku trzyletnich badań charakteryzowała się bazylia cynamonowa, zaś najmniejszy średni plon ziela pozyskano z bazylii czerwonolistnej, której surowiec przyprawowy zawierał najmniej suchej masy, kwasu L-askorbinowego oraz cukrów ogółem. Najwięcej suchej masy oraz kwasu L-askorbino-wego zawierała bazylia zielonolistna, zaś największą zawartością cukrów ogółem charakteryzował się surowiec przyprawowy bazylii cynamonowej. Największą zawartością cukrów redukujących odznaczała się bazylia pospolita cytrynowa, a najmniejszą – bazylia zielonolistna. Analiza terminu siewu nasion w drugim oraz trzecim roku badań wykazała, iż wcześniejszy termin siewu istotnie zwiększał wielkość plonu oraz zawartość cukrów ogółem.