Wieloletnie zmiany fitoplanktonu letniego jako wskaźnik trofii wybranych jezior

jeziora, fitoplankton, gatunki dominujące, wskaźniki bioróżnorodności

Na terenie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego prowadzono wieloletnie badania zbiorowiska fitoplanktonu letniego w jeziorach głębokich - Czarne k/Sosnowicy i Piaseczno oraz płytkich Sumin i Koseniec. W charakterystyce fitoplanktonu uwzględniono jego strukturę jakościową i ilościową. w tym ilość gatunków, gatunki dominujące. udział procentowy grup taksonomicznych (klasy i gromady) oraz liczebność fitoplanktonu i koncentrację chlorofilu-a. W jeziorze Czarnym w okresie 40 lat wykazano całkowitą przebudowę struktury fitoplanktonu. W latach sześćdziesiątych w fitoplanktonie występowało 136 gatunków a w latach 2000/01 tylko 6, wśród których zdecydowanymi gatunkami dominującymi były nitkowate cyjanobakterie (Limnothrix redekei i Limnothrix planctonica). Zmiany w strukturze ekologicznej tego jeziora potwierdziły również wartości wskaźników Carlsona obliczone na podstawie SD, TP i koncentracji chlorofilu. W jeziorze Piaseczno w okresie 30 lat wzrósł w fitoplanktonie udział nitkowatych cyjanobakterii, których ilość w 1989 roku wskazywała na zakwit. W ostatnim dziesięcioleciu zaznaczyła się też wyraźna dominacja w fitoplanktonie dwóch gatunków cyanobakterii Planktothris rubescens i Anabaena circinalis. Zmiany w składzie gatunkowym fitoplanktonu w tym jeziorze nie są jednak trwale, ale wskazują na niestabilność troficzną tego zbiornika. W jeziorach płytkich, eutroficznych (Sumin. Koseniec) zarówno skład jakościowy letniego fitoplanktonu jak i jego ilość w okresie 10 lat były mało zmienne. Cechy fitoplanktonu (jakość i ilość) potwierdziły stan troficzny i stabilność tych dwóch ekosystemów.