Zróżnicowanie czasowe terminów fenologicznych pszenżyta jarego na tle zmiennych warunków termicznych powietrza w Polsce
 
More details
Hide details
1
Department of Meteorology and Climatology, West Pomeranian University of Technology ul. Papieża Pawła VI/3, 71-469 Szczecin
 
 
Acta Agroph. 2009, 13(1), 141-153
 
KEYWORDS
ABSTRACT
The effect of air temperature on variability of phenophase dates and the length of spring triticale interphases was investigated by means of simple linear regression analysis. An increase in the mean temperature in Poland observed in 1965-2004, the biggest for the mean temperature in August (+0.53oC/10 years, P<0.01) and April (+0.50oC/10 years, P<0.01), caused significant, with P<0.01, acceleration of phenophase dates. The bigger the size of changes, the later the phenophase it concerned – for beginning of tillering the average acceleration of the date amounted to +1.8 day/10 years, for beginning of shooting +3,4 day/10 years, for beginning of heading +4.2 days /10 years, and for wax maturity as many as +10.2 days /10 years. The duration of periods of emergence-tillering and tillering-shooting in 1984-2004 became shortened by, respectively, -1.0 day/10 years and –1.5 day/10 years, and the period of heading-wax maturity by –5.9 day/10 years. On the basis of the generalized method of cluster analysis it was determined that the biggest yields of spring triticale crops can be obtained with earlier than average dates from sowing to beginning of heading, and close to average dates of wax maturity and harvesting, and also longer than average interphases: sowing-emergence, emergence-tillering, shooting-heading and periods: sowing-wax maturity and sowing-harvesting, and with close to average duration of periods: heading-wax maturity and wax maturity-harvesting.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Trends in phenology of spring triticale in response to air temperature changes in Poland
pszenżyto jare, analiza skupień, fenofaza, okres rozwojowy, Plon
Wpływ temperatury powietrza na zmienność terminów fenofaz i długość międzyfaz pszenżyta jarego zbadano za pomocą analizy regresji prostej liniowej. Obserwowany w latach 1965-2004 wzrost średniej temperatury powietrza Polsce, największy w przypadku średniej temperatury sierpnia (+0,53oC/10 lat, P<0,01) i kwietnia (+0,50oC/10 lat, P<0,01), powodował istotne przy P<0,01 przyspieszenie terminów fenofaz. Wielkość zmian była tym większa, im późniejszej fenofazy dotyczyła – dla początku krzewienia średnie przyspieszenie terminu wyniosło +1,8 dnia/10 lat, dla początku strzelania w źdźbło +3,4 dnia/10 lat, dla początku kłoszenia +4,2 dnia/10 lat, a dla dojrzałości woskowej aż +10,2 dnia/10 lat. Długość okresów wschody-krzewienie i krzewienie-strzelanie w źdźbło w latach 1984-2004 uległa skróceniu o, odpowiednio, –1,0 dnia/10 lat i –1,5 dnia/10 lat, natomiast okresu kłoszenie-dojrzałość woskowa o –5,9 dnia/10 lat. Utrzymanie się dotychczasowych tendencji – brak lub niewielkie przyspieszenie początkowych fenofaz (wschody, krzewienie) i narastające przyspieszenie kolejnych terminów (strzelanie w źdźbło, kłoszenie, dojrza-łość woskowa), prowadzące do skrócenia okresów rozwojowych, może pogorszyć warunki osiąga-nia dobrych plonów pszenżyta jarego w Polsce.
eISSN:2300-6730
ISSN:1234-4125
Journals System - logo
Scroll to top